“(On) schuldig landschap” (vrij naar Armando) (inzending Bloeiende Duinen-de Hugo 2017)
Koos Leek
In mijn jeugd, de zestiger jaren, groeide ik op in Obdam,een lintdorp omringd door weilanden en bollenland. Totaal vlak land dus. Op zondag ging ik vaak met een grote groep kinderen uit de buurt in het busje van een buurman naar de duinen van Schoorl.
Van de groene velden rond Obdam naar een een totaal andere omeving. Een voor ons onbekende wereld van bruine beboste heuvels met steile hellingen waar we rondrenden en met elkaar speelden.
(aanklikken om foto’s op groot formaat te zien)
Zeven jaar geleden, in 2010, woedde er een grote brand in diezelfde duinen. Tot ver in de omtrek waren de grote rookpluimen zichtbaar. De angst van de mensen in Groet, van wie de huizen net gespaard bleven, zal zeker net zo groot geweest zijn.
Al met al een situatie met veel, sterk uiteenlopende, kanten. Er is veel verdwenen, maar er is ook een situatie ontstaan van “nieuwe ronde, nieuwe kansen”. Hoe beschouw je zoiets? Rechtlijnig of cyclisch? Is er feitelijk sprake van een natuurlijk proces, ondanks het gegeven dat de brand is aangestoken? Hoe waardeer je een landschap? Hoe ga je hier als samenleving mee om en hoe motiveer je actie? Hoe verhoudt de ratio zich tot het gevoel van mensen? Ongetwijfeld een complexe situatie.
In eerste instantie is er de schrik; snel gevolgd door de betovering van zwartgeblakerde stammen in de sneeuw (en de onvermijdelijke associatie met de schuldige landschappen van Armando…)
Nu is er gekrakeel over het weghalen van een deel van de bomen van het nog steeds grote en wat eenvormige bos. Een interessant initiatief van Staatsbosbeheer dat heftige reacties van groepen recreanten en betrokken buren oproept. Een delicate kwestie met verschillende kanten: zoals bijvoorbeeld de verwijten aan Staatsbosbeheer op de site van de stichting tot behoud van de Schoorlse duinen (schuldig landschap??)
Haal je vegetatie weg ter compensatie van stikstofuitstoot in de agragrische sector of bied je de ruimte aan dynamische processen in de natuur?
Geen eenvoudige zaak om een standpunt in te bepalen. Enerzijds het jeugdsentiment waardoor ik de oude bebossing waardeer, tegelijkertijd is er de wetenschap dat ik de charme van meer open stukken in het duin meer op prijs stel. De wijze waarop dit gebeurt laat ik daarbij maar voor wat het is. Hoe onschuldig kan je je opstellen in de discussie over een “(on)schuldig landschap”?
Mooie bijdrage Koos!