Omschrijving van de prijsvraag

In het online te lezen reglement is de vereiste lengte van de inzendingen ten opzichte van 2016 exacter omschreven (250-2500 woorden), zijn andere dan tekstbijdrages uitgesloten en wordt verwacht dat men zich concentreert op de duinflora. Het aantal prijzen is teruggebracht tot een enkele hoofdprijs (1000 euro en een te behouden beeld van Hugo de Vries).

Er waren in 2017 twee troostprijzen voor de andere genomineerden: het pakket van 3 boeken Duinen en mensen: ruim 600 pagina’s over de Noord-Hollandse duinen Van Kennemerland via Zwanenwater naar Texel.

Toekomst (het einde)

Editie 2017 van de prijsvraag De HUGO/Bloeiende duinen, was net als in 2016 georganiseerd door Uitgeverij Natuurmedia met financiële ondersteuning van het Hugo de Vriesfonds. Vanaf 2018 zou de Stichting Duinbehoud de organisator van deze prijs worden, wederom met steun van het Hugo de Vriesfonds en uitgeverij Natuurmedia, maar kreeg dit helaas niet voor elkaar. Een gemiste kans, met excuses naar onze deelnemers.

Inzendingen en uitslag 2017

Er waren dit jaar circa 30 inzendingen, veel meer dan in het eerste jaar van de prijsvraag, een verheugende ontwikkeling. 20 inzendingen voldeden aan het reglement voldeden en zijn geplaatst op www.duinenenmensen.nl. Alle geplaatste inzendingen zijn te lezen via deze link

Consultatie van de jury leidde tot de volgende shortlist.

• Barbara en Constance de Vos Ode aan de hobbelwei (De Westduinen revisited)
• Bert Buizer Kraaihei, een strateeg in de kalkarme duinen, weerstaat vooralsnog globale opwarming
• Frans Olofson Op zoek naar stofzaad 
• Joke Pruis Bijenorchis in het Zwanenwater
• Joost Bouwmeester Groeten vanaf “Mont Blink”
• Koos Dijksterhuis Ingewijd op het duin
• Loekie van Tweel-Groot Geuren en kleuren in de duinen van Noord-Holland tot Ierland
• Nadet Somers Koningskaars en slangekruid, een opmerkelijk duo
• Theo Bakker Dagsluiting
• Wilfried Vanneste Dankzij de duinen

We waren buitengewoon te spreken over de hoeveelheid eigen en soms frisse waarnemingen. Niet dat dat meteen hogere wetenschap genereert, maar dat is ook niet het doel van de prijs. We hadden veel waardering voor  auteurs die hun eigen onderzoek centraal zetten in een breder en soms persoonlijk getoonzet betoog. Een aantal inzendingen getuigde volgens vele juryleden echter van een te persoonlijke benadering. Het evenwicht tussen eigen reflectie en een onderbouwd betoog was wel eens zoek. Niettemin juichen we ook experimenten toe, ook al gaan die over uw partnerkeuze (mits in het duin) of over een exotische liefde voor een korstmos dat alleen een geheim genootschap van lichenologen pleegt te aanbidden op een onvindbare plek in het duin.

Enige citaten

“De duinen trekken een streep onder de zee en straks onder mijn leven. Ik wil er best dood gevonden worden, begraven in het zand van een gelukkig leven, gedragen in een duinpan van geluk.”

“Hier valt het vroege zonlicht op de cipreswolfsmelk na een vochtige nacht. Door duizenden dauwdruppeltjes lijken de uitlopers net pluizige bolletjes.”

“In eerste instantie is er de schrik; snel gevolgd door de betovering van zwartgeblakerde stammen.”

Een kernzin uit een verhaal over verbrand bos in de duinen dat net als wel meer bijdrages heel goed begon met een aardige invalshoek en een sterk beeld, maar niet goed een lijn kon trekken, noch bij een omlijnde conclusie kon uitkomen.

De drie genomineerden zijn uiteindelijk vier dames geworden. Uit deze drie bijdrages zal de winnaar komen:

• Barbara en Constance de Vos Ode aan de hobbelwei (De Westduinen revisited)
• Loekie van Tweel-Groot Geuren en kleuren in de duinen van Noord-Holland tot Ierland
• Nadet Somers Koningskaars en slangekruid, een opmerkelijk duo

Over deze bijdrages een aantal opmerkingen.

Nadet Somers Koningskaars en slangekruid, een opmerkelijk duo

Mooie zinnen: (opening) “Als een erehaag staan ze in het gelid langs het Sipkeslag dat door Voornes duin voert: koningskaars en slangekruid…”

Prettig en uitnodigend verhaal met een eenduidige opzet die focust op twee planten die algemeen in de duinen te zien zijn. Goede behandeling van de stof, leuk dat er verschillende invalshoeken worden gebruikt: kunsthistorie, ecologie en ook vanuit het oogpunt van benutting door de mens. Geen hogere vegetatiekunde maar wel stof tot nadenken, ook waar het door haar met instemming aangehaalde maar twijfelachtige advies om deze krachtige inheemse planten meer in te zetten tegen verderfelijke invasieven.

“De wollige bladeren van Verbascum thapsus fungeerden als lampenpit, terwijl de stengel, ingesmeerd met pek of olie, als toorts kon dienen. Koningskaars als de brenger van licht.”

Loekie van Tweel-Groot Geuren en kleuren in de duinen van Noord-Holland tot Ierland

Mooie zinnen: (opening) “Zittend langs de IJssel verlang ik naar de duinen”

De zintuiglijke benadering van geuren en kleuren en voelen, proeven en zien is een uitdaging waar je in mee wilt gaan, Er komt een rijk palet aan soorten voorbij en het is prachtig geïllustreerd. Veel heimwee naar de duinen, en terecht.

(over geuren) “De Balsempopulieren op Voorne in het vroege voorjaar, de zilte zeelucht in de buitenste duinenrij, de Watermunt in een natte duinvallei en de Schapenwei op Voorne, en de Grote tijm in de droge duingraslanden. Onmiddellijk ben ik in gedachten weer op al die plaatsen.”

“Het felle geel van de Muurpeper maakt dat ik weer in de duinen van Castricum en Voorne ben, de Gele lissen naar het Zwanenwater en Connemara, het Geel walstro  voert naar Terschelling en Omey Island in Ierland.”

“Zout op de lippen? Dan ben je in de duinen geweest!”

Barbara (tekst) en Constance (beeld) de Vos Ode aan de hobbelwei (De Westduinen revisited)

Mooie zinnen: (opening) “Als Rotterdams stadskind had ik in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw het geluk in de zomer jaarlijks een mooie maand te mogen doorbrengen aan de westkust van Goeree-Overflakkee, vlakbij vuurtoren Westhoofd.”

Leuk, goed geschreven en persoonlijk doorleefd verhaal over een landschap op Goeree dat er wonderlijk genoeg nog steeds is en waar je alleen bij bijzondere excursies in mag.

Goede uitleg van geschiedenis, mooie foto’s, je wordt meegenomen zonder dat het tuttig of belerend wordt. Er is terechte kritiek als een welwillende natuurclub een foute keuze maakt. Het geheel is niet zonder zelfspot en uitnodigend voor niet-plantenkenners, hoewel…als je dit hoekje Holland al kende is het een feest der herkenning, maar dat geldt voor zowat elk verhaal. Haakt het ergens bij aan, dan duik je er makkelijk in.

“Daar lagen ze dan, de Westduintjes, te midden van al die profijtelijke polders eeuwenlang goeddeels nutteloos te wezen.”

“Door de dorpsbewoners werden de bewoners van achter d’n duune, die behalve als boer met strandjutten aan de kost probeerden te komen, met enige minachting bejegend. Joe bent er zeker één vanachter het duunhek, zegt men in Ouddorp nog altijd als iemand een niet al te slimme opmerking maakt.”

En aan het slot een excursie naar de herfstschroeforchis, het Mekka van de rechtgeaarde plantenliefhebber. Pas als je er aan hebt geroken (en dit is in de geest van Loekie van Tweel) kan je elk plantje in je hart sluiten.

De winnares werd Nadet Somers. Lees hier haar verhaal.