De Spaanse vlag in Hoek van Holland
Door Jaap Tromp
In de jaren 80 van de vorige eeuw bracht ik weleens een bezoek aan de Sint-Pietersberg te Maastricht. Dan gingen we de 170 m hoge d’n Observant beklimmen, het hoogste gedeelte van deSint-Pietersberg met bovenaan een trapje daar stond rechtsboven triomfantelijk het koninginnekruid met daarop wel een zeer fraaie vlinder, met name de Spaanse vlag. Voor mij de eerste waarneming van deze mooi getekende nachtvlinder.Deze vlinder was druk aan het foerageren op deze plant. Mijn dag was al goed en dan helemaal bovengekomen ook nog eens de schitterende Koninginnenpage(s).

De Spaanse vlag – Euplagia quadripunctaria (foto: Jaap Tromp) De Spaanse vlag – Euplagia quadripunctaria is op Europese schaal beschermd volgens de Habitatrichtlijn.(Annex II, 1078*) Foto: Jaap Tromp
Door het vinden van een lieve vrouw en huwelijk kom ik in Hoek van Holland te wonen. Vlinders tellen deed ik al jaren, maar ik kreeg meer tijd doordat ik nu gepensioneerd was. Ik heb me toen opgegeven voor het meetnet dagvlinders en dagactieve nachtvlinders van De Vlinderstichting om in de duinen van Hoek van Holland te gaan tellen. Tijdens het tellen in de Van Dixhoorndriehoek in Hoek van Holland zag ik in 2013 met grote verbazing deze prachtige Spaanse vlag op koninginnenkruid foerageren. Ze vliegen van begin juli-eind augustus in één generatie. Op warme dagen zijn de vlinders actief en bezoeken ze bloemen van onder andere koninginnekruid en distels. Ze vliegen ook ´s nachts en komen op licht af.
De rups leeft van september-juni. De soort overwintert als jonge rups op de waardplant. Spaanse vlag en is een voornamelijk dagactieve nachtvlinder van de familie der Spinneruilen – Erebidae. Op de site van de Vlinderstichting staat aanvullende informatie.
Ik moest bij mijn eerste waarnemingen gelijk aan het verhaal van d’n Observant denken. En de gedachte van die vlinder is al een stuk opgeschoven naar het noorden door de opwarming van ons klimaat waarschijnlijk. En het vergelijken van de habitat, de omgeving van de Sint-Pietersberg en het pad van het duingebied van de Van Dixhoorndriehoek. Bij de Sint-Pietersberg is het vochtige Jekerdal en in de Van Dixhoorndriehoek is de natte duinvallei aanwezig. In beide gebieden is het kalkrijk. De helling van de Sint-Pietersberg en de helling van de oude zeereep van het oude duin, het geeft beide beschutting o.a. microklimaat en daardoor opwarming. Op beide plaatsen groeit het koninginnekruid. Een paar jaar later, in 2017, telde ik in de duinen daar 11 exemplaren, ik was helemaal blij.
Een ander voorbeeld is de warmteminnende Wespspin (Tijgerspin) – Argiope bruennichi die aan de rand van de vochtige duinvallei in de duinen van Hoek van Holland voorkomt. In oude spinnenboeken staat: Komt niet in Nederland voor. De verbazing was bij mij dik aanwezig toen ik hem hier voor het eerst zag. In Noord-Brabant had ik hem al eerder gezien. Wat dat betreft zijn de duinen heel aantrekkelijk voor allerlei dieren en dus heel erg interessant.
Ook de flora floreert daar heel erg goed, denk maar aan bv. de Groenknolorchis, Parnassia, Bitterling, Slanke gentiaan enz. Maar ook amfibieën zoals de Rugstreeppad en niet te vergeten de bijzondere libellen die gezien worden. We moeten echt zuinig zijn op onze duinen met natte duinvalleien.