over de site | contact | info auteurs | toegang auteurs
  • Home
  • Nieuws
  • Thema’s
    • Ontstaan van de kust
      • Duinen als zeewering
      • Klimaat en duinen
    • Archeologie
    • Zeedorpen
    • Jacht
    • Duinlandbouw
    • Cartografie
    • Veldnamen
    • Militaire kustverdediging
    • Waterwinning
    • Natuur en landschap
      • Flora en vegetatie
      • Fauna
      • Bos
      • Natuurbeheer
    • Strand
    • Recreatie
    • Beeldende kunst
  • Gebieden
    • Zeeland
    • Zuid-Hollandse eilanden
    • Zuid-Hollandse vasteland
    • Zuid-Kennemerland
      • Amsterdamse Waterleidingduinen
      • Nationaal Park Zuid-Kennemerland
      • Kennemerstrand
    • Noord-Kennemerland
      • Wijk aan Zee
      • Noordhollands Duinreservaat
      • Bergen
      • Schoorlse Duinen
    • Noordkop
      • Camperduin-Petten
      • Zwanenwater
      • Zijpe- en Hazepolder
      • Callantsoog
      • Noordduinen
      • Den Helder
    • Texel
      • Zuidpunt van Texel
      • Duinen bij Den Hoorn
      • Duinen bij De Koog
      • Ten noorden van De Koog
    • Vlieland
    • Terschelling
    • Ameland
    • Schiermonnikoog
    • Rottumerplaat / Rottumeroog
  • Landschapselementen
    • Eendenkooien
    • Landgoederen
    • Wegen en paden
    • Kanalen
    • Stuifdijken
    • Agrarisch
    • Militair
    • Heemtuinen
    • Recreatief
  • Portretten
  • Onderzoek
  • Hotspots
  • Natuurmedia
rss

Artikel

13
AUG
2012

Duinschapen

Frans Beekman
Duinlandbouw
Tags : duinschaap, gered-uit-de-papieren-wereld, oranjezon
Posted By : Rolf Roos
Comments : 0

Ontleend aan Duin nr 3 (2012) van de stichting Duinbehoud

Schaapskudde in de duinen bij Oranjezon op Walcheren ca 1905 Collectie F. Beekman

Net als op de heidevelden liepen er vroeger veel schapen in de duinen. Zijn duinschapen een aparte soort? De getoonde kudde loopt in de duinen bij Oranjezon, een gebied waar- over in het vorige nummer van DUIN werd geschreven.

Oranjezon ligt achter de duinen tussen Oost­ kapelle en Vrouwenpolder op de noordkust van Walcheren. Vergeleken met de andere duinen op dat vroegere Zeeuwse eiland zijn ze relatief breed en het gevolg van een aangroeiende kust met de goed gekozen naam Breezand. De uitlopers in de richting van de polders zijn vrij vlak (’platte duijnen’). Ook worden ze ’de vronen’ genoemd en dat duidt op oud grafelijk bezit. Tot de Franse tijd waren deze lage duinen in eigendom van de Oranjes. Voor gelovige Walchenaren waren de duinen ’geschapen land’ en veel ouder dan de kleipolders. Een boerderij aan de duinkant kreeg de naam d’Orange Zon.

Op de foto is het kale, hobbelige en vrij vlakke binnenduin goed te zien. Ook de hogere duinen op de achtergrond zijn in die tijd vrijwel boom­ loos. Door begrazing zijn de binnenduinen nooit bebost geraakt en hebben ze het uiterlijk van een steppe. Ter wille van de volksgezondheid kocht de stad Middelburg de duinen bij Oranjezon en won er vanaf 1892 helder drinkwater dat door een elf kilometer lange leiding naar de watertoren in de Zeeuwse hoofdstad werd gepompt. Het Walcherse platteland bleef overigens aangewezen op de regenbak en moest tot 1932 wachten op de waterleiding.

 Zeeuwse melkschapen

Zijn er aparte duinschapen in Nederland ? Mijn Texelse vrienden zeggen resoluut ’nee’. Er zijn heideschapen en polderschapen. De laatste soort heeft een korte staart en kent het Groningse, Friese, Zeeuwse en Texelse schaap. De Zeeuwse melkschapen op de foto worden verder ’puur’ genoemd, zonder Vlaamse invloed. De kudde is voor een deel ’uit de wol’ en gaat huiswaarts om te worden gemolken. Daarom zien we ook weinig lammeren, die zouden immers de melk van de ooien opdrinken. De Zeeuwse schapen hebben een wat fijnere wol.

Dankzij de uitstekende documentatie in de Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg weten we zelfs wie de schaapherder is. Het gaat om Arjaan van Winkelen, die de schapen hoedde voor Engel Maas met een boerderij niet ver van Oranjezon. De schaapherder kende natuurlijk alle duinpan­ nen, waar hij zijn kudde van ruim honderd dieren liet grazen: het Voorste Dal, het Duvendal, het Hooidal. De mooiste naam van een duinvallei was hier wel de Papieren Zolder. In deze kale vlakte zat onder een laagje hard zand papperig drijfzand, dat gevoed werd door het drangwater uit de nabij gelegen hoge duintop de Blinkert.
De verhalen over het gevaar van plotseling wegzakken waren overigens meestal erger dan de werkelijkheid…

Lees de hele pdf:  Duin 3_2012

Gerelateerde artikelen:

  1. Het verleden van de Brabantse Landsbouw volgens Jachtopziener Cees Schoen, 1938
  2. De Brabantse Landbouw was eens de grootste boerderij van Castricum
About the Author

Social Share

    Leave a Reply Reactie annuleren

    *
    *

    Digitale documentatie duinen Voorne

    Overzichtskaart hotspots: wandelingen met bijzondere planten

    hotspots duinen wandeling Bezoek hotspots bloeiende duinen

    Boeken

    Duinen en mensen Voorne

    Aan rijkdom is op Voorne geen gebrek.
    42,50

    Bestel

    Bloeiende duinen

    'Een ‘must-have’ voor planten- en duinliefhebbers.’ (Bionieuws)
    van 29,50 naar 19,50

    Bestel

    Het vroon ontrafeld

    40 jaar waterwinning en natuurherstel in de Middel-en Oostduinen op Goeree

    Bestel

    Duinen en mensen Noordkop & Zwanenwater

    De slankste kuststrook van ons land. Waar duin en dijk vervloeien. Slechts 17,50.

    Bestel

    Duinen en mensen Texel

    De Texelse duinen en kwelders zijn van een betoverende schoonheid. Slechts 9,50

    Bestel

    Niet zonder elkaar

    Beste natuurboek van 2015 en zeer actueel
    nu 9,50 ook als pdf

    Bestel

    Het achterboek: online achtergronden bij Bloeiende duinen

    Aanmelden nieuwsbrief



    Doorzoek alle artikelen

    • Voorne; persbericht nr. 7: Kustlandschap in één hand naar grote en kleine brokken: natuurgebied, bebouwing of landg… https://t.co/esyyLyFaE2 15 hours ago
    • Duinen en mensen Voorne; persbericht nr. 6: de Heveringen als oudste duinkern https://t.co/55PV2rSVW3 https://t.co/TMkMrqYtaC yesterday
    • Duinen en mensen Voorne; persbericht nr. 5: Waarom liggen er dijken aan de binnenduinrand tot in het duin?… https://t.co/My2h4jamE4 2 days ago
    • Duinen en mensen Voorne; persbericht nr. 4: rijke collectie dubbelbeelden toont veranderingen duinlandschap Voorne… https://t.co/ORcvQ1d5D5 3 days ago
    • Duinen en mensen Voorne; persbericht nr.3: het oeroude Berkenrijs bestaat nog steeds. https://t.co/P4HnewD7di https://t.co/rNOhlwn3ie 4 days ago
    • Duinen en mensen Voorne; persbericht nr. 2: nieuw onderzoek onthult unieke geologie van de kust van Voorne… https://t.co/kdcBkkrAL2 5 days ago
    • Voorne behoort met 135 soorten broedvogels tot de vogelrijkste gebieden van Nederland, veel rijker dan de vasteland… https://t.co/yKa3KEpqO2 6 days ago
    • https://t.co/GM1sBmaJ1J 22 days ago
    • Duinen en Mensen Voorne De boekpresentatie is op 8 april vanaf 14.30 uur in Cultureel Centrum De Man, Burgemeester… https://t.co/sxtGd4x3m8 22 days ago
    • De hoogste tijd om een nieuwe kustlijn te bouwen https://t.co/SMbSKy4Jx0 via @nrc De droom van baggeraars of definitieve breuk met natuur? over a year ago
    • Veelzijdig, veelkleurig en onrustig https://t.co/4H0zxs6X6c https://t.co/z8LOuHxS6x over a year ago
    • Veelzijdig, veelkleurig en onrustig https://t.co/4H0zxs6X6c https://t.co/MKj2wPyoUe over a year ago
    • Hotspot Kennemerstrand: 10 soorten in beeld (concept) https://t.co/vjq1KnLt93 over a year ago
    • Hotspot Kennemerstrand: 10 soorten in beeld (concept) https://t.co/vjq1KntRKt over a year ago
    • Kwade Hoek, Goeree: 15 soorten in beeld https://t.co/oBnhgJzfpA https://t.co/NHMol9ZqCv over a year ago
    • Kwade Hoek, Goeree: 15 soorten in beeld https://t.co/oBnhgJzfpA https://t.co/GJfzDwligz over a year ago
    • Hotspot Hoek van Holland: nieuwe vallei en groene strand https://t.co/665qaA6IE7 https://t.co/7i5BcbHm7I over a year ago
    • Het verborgen duin https://t.co/N1tYABTHO7 https://t.co/ixXaeJCBIS over a year ago
    • Hotspot Meijendel: 10 soorten in beeld https://t.co/6rgAidjCQu https://t.co/OIhH95kvbP over a year ago
    • Hotspot Meijendel: 10 soorten in beeld https://t.co/6rgAidjCQu https://t.co/G8iQPhjqv3 over a year ago

    Auteurs

    Auteurs die een verhaal + beeld over een duinthema of over een gebied breed willen verspreiden kunnen contact met de redactie opnemen. Het kan gaan om nieuwe verhalen, maar ook om bestaande artikelen in de vorm van een pdf. De redactie zoekt ook correspondenten: contactpersonen in een bedrijf / instelling of vereniging. Een correspondent kan de redactie van duinenenmensen.nl in contact brengen met een of meer auteurs, of bestaande artikelen aanleveren. Informatie voor auteurs Auteurs van boeken Duinen en mensen en hun bijdrages op deze site

    Duinen en mensen boeken

    Duinen en mensen is een serie boeken over de Nederlandse kust. Cultuur en natuur van het kustlandschap worden gelijkwaardig en veelzijdig beschreven. Met honderden nieuwe kaarten en de laatste stand van wetenschap. Kennemerland (2009), Noordkop en Zwanenwater (2011) en Texel (2013). Bestel
    Deze site is een initiatief van Uitgeverij Natuurmedia, en tot stand gekomen met steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds


    KVK nr.: 37075141 - BTW nr.: NL074839743B01 - Adres: Nieuwendijk 2, 3252 LK Goedereede - Tel: 06 51 79 29 79
    Redactie: Rolf Roos, Nico van der Wel,
    Machiel van Wijngaarden, Danny Zuurbier


    Wilt u deze site steunen? Klik hier.

    Ontwerp en ontwikkeling: toomanywords.nl