Keizersmantel – ook met bijzondere tinten – nu op Voorne present
Door Henk Terhell, 13 augustus 2022
Zie je tegenwoordig in de duinen ’s zomers een grote oranjekleurige vlinder met hoge snelheid langs bosranden vliegen, dan is dat vast en zeker de keizersmantel (Argynnis paphia). Hoewel de bekende gehakkelde aurelia vanuit de verte wat gelijkenis heeft, is op korte afstand de vleugelrand en grootte overduidelijk verschillend. Een keizersmantel is een parelmoervlinder, en gebonden aan bossen. Na uit ons land te zijn verdwenen in 1980 is de soort na 2015 teruggekeerd en recent ook weer op Voorne.
De verspreiding in Nederland is goed af te lezen van de verspreidingskaart.
De keizersmantel is na vele jaren van afwezigheid op Voorne ’s zomers weer te bewonderen. Vooral in de buurt van het AJ Bootpad wordt deze vlinder gezien vanaf eind juni tot in augustus. De voortplanting vindt ook in het duingebied plaats. Eitjes worden niet op de waardplant waar de rupsen van moeten groeien afgezet maar op de schors van bomen. In het voorjaar verplaatst de rups zich naar de waardplant, verschillende soorten viooltjes. In de duinen zal dit waarschijnlijk ook het duinviooltje en het bosviooltje zijn.

Paring van keizersmantels
Een nieuwe vondst in 2022 in de Voornse duinen is de aanwezigheid van een variant van het vrouwtje van de keizersmantel, die niet de gebruikelijke felle oranje kleur heeft maar meer bronsgroen is, de zgn. valesina of valezina vorm (Argynnis paphia forma Valesina) . De beroemde vlinderkundige Frederick William Frohawk (1861-1946) was zo onder de indruk van deze variant dat hij zijn dochter Valezina noemde.

Keizersmantel (forma Valesina – vrouwtje) op de bloem van heelblaadjes