Gemma Venhuizen van de NRC nodigde me uit voor een interview over het boek Bloeiende duinen. Op 9 april gingen we op prille plantenexcursie naar twee uiteenlopende gebieden aan weerszijden van de zee: de duinen bij Oostvoorne en de ‘Rotterdamse duinen’ op de kop van de Maasvlakte. Tot 2019 ‘bestonden’ die laatste niet, want ze hadden geen naam. Het gebied ontstond oorspronkelijk op de tekentafel van Ronald Bakker, destijds landschapsarchitect bij de gemeente Rotterdam. Een kolossaal kunstwerk is er bovenop gezet. Maar de duinen zelf waren naamloos tot we een boek schreven waarin dit gebied voorkwam. Zonder naam is een duin een weeskind, een anonieme bult zand, gelegen bij ‘strand Maasvlakte’. Maar sinds we ze beschreven in Bloeiende Duinen bestaan de Rotterdamse duinen nu echt. Ze liggen op de meest zuidwestelijke punt van de Maasvlakte.

Vanaf Oostvoorne kijk je over de met struiken en bewerken begroeide standen van het Oostvoornse meer naar de overzijde met een hoog bedijkt depot voor giftig rivierslib, de ‘slufter’. Dat zijn die duinen dus niet…ze liggen westelijker maar er wel tegen aan.

Bij de parkeerplaats aan het einde van de autoweg staat een wokkelvormig restaurant. Let op de roodborsttapuit op het paaltje op de voorgrond.

Nabij de voormalige Oostvoorne vloedlijn lopen we door het Parnassiavlak (eens parkeerplaats, nu vochtige duinvallei, zie pag. 109 in Bloeiende duinen) en later door echts Voorns moerasbos vol gele lis naar de Vliegveldvallei (tot ca 1937 gebruikt tot de toenmalige grondeigenaar neerstortte, en daarna de oorlog alles anders maakte). In de laagtes, die worden gemaaid en begraasd door paarden en koeien, bloeien in april de dotterbloemen. De randen zijn omzoomd met allerlei orchideetjes die hun eerste bladeren laten zien. Tevergeefs hebben we hier gezocht naar voorjaarszegge die we wat later wel aantreffen langs de Sipkesslag, samen met de eerste ruige viooltjes van dit jaar.

Zoals Voorne een vochtig duin is vol struweel en grotendeels natuurlijk, zo is het Rotterdamse duin in de kern opgeworpen en droog, aangevlijd tegen een metersdikke laag van puin en steen en opgespoten zand. Het kan niet stuiven naar het achterland, maar aan de zeezijde liggen grote platen zand vol fossielen. Vanaf hier waaien grove zanden landinwaarts om de achtergelegen weg aan het oog te onttrekken, mocht de natuur hier haar gang gaan. Maar de weg blijft schoon en van blakend asfalt voorzien, de levensader voor de nieuwe recreant.

De bedreigde weg

Toch ontstaan hier nu echt Rotterdamse duinen: een beetje brutaal, nogal mediterraan en droog, er is geen druppel vocht te bekennen. En waar je op Voorne in een moeras van honderden soorten kan verdwijnen is het Rotterdamse duin zo arm dat elke beginnende botanicus in enkele minuten klaar is. 10-20 soorten waaronder aangeplante helm, opduikende duindoorn, veel bezemkruiskruid en op het strand lage duintjes met biestarwegras. Tegen de hellingen met puin treffen we ook muurpeper, hertshoornweegbree en merkwaardig genoeg de moerasplant smeerwortel. Die kan hier alleen gedijen als er een bodem met organisch materiaal is aangebracht. Of zal er sprake zijn van enige kweldruk uit de – vuile – ondergrond? Hoe hoog deze duinen worden, we weten het niet, maar het zal aanzienlijk zijn want helm is bewust aangeplant om overstuiving van de weg te voorkomen. Jong en dynamisch, Rotterdam kan er mee wegkomen.

Opvallend element: de nieuwkomer zeewolfsmelk, typisch voor aangroeiend jong duin, ook aan de westzijde. En ook op het Voornes strand.

Panorama van de zeezijde

Rotterdamse duinen

kaart is aan het laden - een ogenblik geduld aub...

Rotterdamse duinen: 51.919497, 3.987694

Locatie Parnassiavlak: 51.916215, 4.064426

ID Markernaam gemaakt op afstand van de huidige positie
	Rotterdamse duinen Rotterdamse duinen
	Locatie Parnassiavlak Ingang Parnassiavlak

<Link naar verhaal NRC, zodra het uit is.>