over de site | contact | info auteurs | toegang auteurs
  • Home
  • Nieuws
  • Thema’s
    • Ontstaan van de kust
      • Duinen als zeewering
      • Klimaat en duinen
    • Archeologie
    • Zeedorpen
    • Jacht
    • Duinlandbouw
    • Cartografie
    • Veldnamen
    • Militaire kustverdediging
    • Waterwinning
    • Natuur en landschap
      • Flora en vegetatie
      • Fauna
      • Bos
      • Natuurbeheer
    • Strand
    • Recreatie
    • Beeldende kunst
  • Gebieden
    • Zeeland
    • Zuid-Hollandse eilanden
    • Zuid-Hollandse vasteland
    • Zuid-Kennemerland
      • Amsterdamse Waterleidingduinen
      • Nationaal Park Zuid-Kennemerland
      • Kennemerstrand
    • Noord-Kennemerland
      • Wijk aan Zee
      • Noordhollands Duinreservaat
      • Bergen
      • Schoorlse Duinen
    • Noordkop
      • Camperduin-Petten
      • Zwanenwater
      • Zijpe- en Hazepolder
      • Callantsoog
      • Noordduinen
      • Den Helder
    • Texel
      • Zuidpunt van Texel
      • Duinen bij Den Hoorn
      • Duinen bij De Koog
      • Ten noorden van De Koog
    • Vlieland
    • Terschelling
    • Ameland
    • Schiermonnikoog
    • Rottumerplaat / Rottumeroog
  • Landschapselementen
    • Eendenkooien
    • Landgoederen
    • Wegen en paden
    • Kanalen
    • Stuifdijken
    • Agrarisch
    • Militair
    • Heemtuinen
    • Recreatief
  • Portretten
  • Onderzoek
  • Hotspots
  • Natuurmedia
rss

Artikel

12
APR
2019

Over het ontstaan van de Rotterdamse duinen (2019)

Rolf Roos
Achterboek Bloeiende duinen
Posted By : Rolf Roos
Comments : 1

Gemma Venhuizen van de NRC nodigde me uit voor een interview over het boek Bloeiende duinen. Op 9 april gingen we op prille plantenexcursie naar twee uiteenlopende gebieden aan weerszijden van de zee: de duinen bij Oostvoorne en de ‘Rotterdamse duinen’ op de kop van de Maasvlakte. Tot 2019 ‘bestonden’ die laatste niet, want ze hadden geen naam. Het gebied ontstond oorspronkelijk op de tekentafel van Ronald Bakker, destijds landschapsontwerper bij de gemeente Rotterdam, en Thijs de Leeuw, H+N+S Landschapsarchitecten. Het had kortstondig de werknaam ‘Superduin’ .

Een kolossaal kunstwerk is er bovenop gezet waarvan een fraaie foto is opgenomen. Dit kunstwerk kwam er nadat een gepland restaurant ‘zeebries’ niet doorging.  Te afgelegen.

De duinen zelf waren naamloos tot we een boek schreven waarin dit gebied voorkwam. Zonder naam is een duin een weeskind, een anonieme bult zand, gelegen bij ‘strand Maasvlakte’. Maar sinds we ze beschreven in Bloeiende Duinen bestaan de Rotterdamse duinen nu echt. Ze liggen op de meest zuidwestelijke punt van de Maasvlakte. We bekijken het eerst van ver af, dan van heel dichtbij.

Vanaf Oostvoorne kijk je over de met struiken en bewerken begroeide standen van het Oostvoornse meer naar de overzijde met een hoog bedijkt depot voor giftig rivierslib, de ‘slufter’. Dat zijn die duinen dus niet…ze liggen westelijker maar er wel tegen aan.

Bij de parkeerplaats aan het einde van de autoweg staat een wokkelvormig restaurant. Let op de roodborsttapuit op het paaltje op de voorgrond.

Nabij de voormalige Oostvoorne vloedlijn lopen we door het Parnassiavlak (eens parkeerplaats, nu vochtige duinvallei, zie pag. 109 in Bloeiende duinen) en later door echt Voorns moerasbos vol gele lis naar de Vliegveldvallei (tot ca 1937 gebruikt tot de toenmalige grondeigenaar neerstortte, en daarna de oorlog alles anders maakte). In de laagtes, die worden gemaaid en begraasd door paarden en koeien, bloeien in april de dotterbloemen. De randen zijn omzoomd met allerlei orchideetjes die hun eerste bladeren laten zien. Tevergeefs hebben we hier gezocht naar voorjaarszegge die we wat later wel aantreffen langs de Sipkesslag, samen met de eerste ruige viooltjes van dit jaar.

Zoals Voorne een vochtig duin is vol struweel en grotendeels natuurlijk, zo is het Rotterdamse duin in de kern opgeworpen en droog, aangevlijd tegen een metersdikke laag van puin en steen en opgespoten zand. Het kan niet stuiven naar het achterland, maar aan de zeezijde liggen grote platen zand vol fossielen. Vanaf hier waaien grove zanden landinwaarts om de achtergelegen weg aan het oog te onttrekken, mocht de natuur hier haar gang mogen gaan. Maar de weg blijft schoon en van blakend asfalt voorzien, de levensader voor de nieuwe recreant. De associatie met het circuit van Zandvoort is onvermijdelijk. Waarom niet hier georganiseerd??

 

Ontwerp artist impression Rotterdamse duinen met dank aan Ronald Bakker

De bedreigde weg: de realiteit van nu

Zo ontstaan hier nu echt Rotterdamse duinen: een beetje brutaal, nogal mediterraan en droog. Er is geen druppel vocht te bekennen. En waar je op Voorne in een moeras van honderden soorten kan verdwijnen is het Rotterdamse duin zo arm dat elke beginnende botanicus in enkele minuten klaar is. 10-20 soorten waaronder aangeplante helm, opduikende duindoorn, veel bezemkruiskruid en op het strand lage duintjes met biestarwegras. Tegen de hellingen met puin treffen we ook muurpeper, hertshoornweegbree en merkwaardig genoeg de moerasplant smeerwortel. Die kan hier alleen gedijen als er een bodem met organisch materiaal is aangebracht. Of zal er sprake zijn van enige kweldruk uit de – vuile – ondergrond? Hoe hoog deze duinen worden, we weten het niet, maar het zal aanzienlijk zijn want helm is bewust aangeplant om overstuiving van de weg te voorkomen. Jong en dynamisch, Rotterdam kan er mee wegkomen. Ronald Bakker schreef me nog over de ondergrond: ‘Dat puin in het duin is daar gekomen omdat het in feite de gerecyclede grond was van een dijk van de eerste Maasvlakte die weer samengesteld was uit restgrond uit heel Rotterdam.’ Niet het enige Hollandse duin met stadsresten in de ondergrond.

Opvallend element: de nieuwkomer zeewolfsmelk, typisch voor aangroeiend jong duin, ook aan de westzijde. En ook op het Voornes strand.

Panorama van de zeezijde

Artist impression van ontwerp incl. restaurant dat er niet kwam.

De mooiste realiteit: na de opening van het kunstwerk en hier mooi uitgelicht en een vlammende horizon

Foto afkomstig van het architectenweb waarop ook aardig stukje over kunstwerk

 

About the Author

Social Share

    One Comment

    1. Rolf Roos 1 juli, 2019 at 14:52 Reply

      Link naar artikel van Gemma Venhuizen in NRC 29 juni 2019

      https://duinenenmensen.nl/wp-content/uploads/2019/06/NRC-2019-06-29.pdf

    Leave a Reply Reactie annuleren

    *
    *

    Digitale documentatie duinen Voorne

    Overzichtskaart hotspots: wandelingen met bijzondere planten

    hotspots duinen wandeling Bezoek hotspots bloeiende duinen

    Boeken

    Duinen en mensen Voorne

    Aan rijkdom is op Voorne geen gebrek.
    42,50

    Bestel

    Bloeiende duinen

    'Een ‘must-have’ voor planten- en duinliefhebbers.’ (Bionieuws)
    van 29,50 naar 19,50

    Bestel

    Het vroon ontrafeld

    40 jaar waterwinning en natuurherstel in de Middel-en Oostduinen op Goeree

    Bestel

    Duinen en mensen Noordkop & Zwanenwater

    De slankste kuststrook van ons land. Waar duin en dijk vervloeien. Slechts 17,50.

    Bestel

    Duinen en mensen Texel

    De Texelse duinen en kwelders zijn van een betoverende schoonheid. Slechts 9,50

    Bestel

    Niet zonder elkaar

    Beste natuurboek van 2015 en zeer actueel
    nu 9,50 ook als pdf

    Bestel

    Het achterboek: online achtergronden bij Bloeiende duinen

    Aanmelden nieuwsbrief



    Doorzoek alle artikelen

    • De hoogste tijd om een nieuwe kustlijn te bouwen https://t.co/SMbSKy4Jx0 via @nrc De droom van baggeraars of definitieve breuk met natuur? over a year ago
    • Veelzijdig, veelkleurig en onrustig https://t.co/4H0zxs6X6c https://t.co/z8LOuHxS6x over a year ago
    • Veelzijdig, veelkleurig en onrustig https://t.co/4H0zxs6X6c https://t.co/MKj2wPyoUe over a year ago
    • Hotspot Kennemerstrand: 10 soorten in beeld (concept) https://t.co/vjq1KnLt93 over a year ago
    • Hotspot Kennemerstrand: 10 soorten in beeld (concept) https://t.co/vjq1KntRKt over a year ago
    • Kwade Hoek, Goeree: 15 soorten in beeld https://t.co/oBnhgJzfpA https://t.co/NHMol9ZqCv over a year ago
    • Kwade Hoek, Goeree: 15 soorten in beeld https://t.co/oBnhgJzfpA https://t.co/GJfzDwligz over a year ago
    • Hotspot Hoek van Holland: nieuwe vallei en groene strand https://t.co/665qaA6IE7 https://t.co/7i5BcbHm7I over a year ago
    • Het verborgen duin https://t.co/N1tYABTHO7 https://t.co/ixXaeJCBIS over a year ago
    • Hotspot Meijendel: 10 soorten in beeld https://t.co/6rgAidjCQu https://t.co/OIhH95kvbP over a year ago
    • Hotspot Meijendel: 10 soorten in beeld https://t.co/6rgAidjCQu https://t.co/G8iQPhjqv3 over a year ago
    • Veldonderzoek naar effecten opspuiten zand https://t.co/bLkwZkPmuI over a year ago
    • Hotspot Vuurbaakduin: 10 soorten in beeld https://t.co/itaSWqGOtM over a year ago
    • Nieuwe Hondsbossche duinen…hoe gaat het met de natuur? https://t.co/nljpWc1rWl https://t.co/5nEG3Jxlgo over a year ago
    • Nieuwe Hondsbossche duinen…hoe gaat het met de natuur? https://t.co/nljpWc1rWl https://t.co/GabP5KkEMJ over a year ago
    • Hotspot Nieuwe Hondsbossche duinen en de oude dijk, 10 soorten in beeld https://t.co/iwibrYD3BW https://t.co/uxlVMSBgMf over a year ago
    • Hotspot Nieuwe Hondsbossche duinen en de oude dijk, 10 soorten in beeld https://t.co/iwibrYD3BW https://t.co/tvLtuZtPWD over a year ago
    • Hotspot Vlaggenduin: 10 soorten in beeld https://t.co/jcIxEiKjjI https://t.co/9PatwTug0r over a year ago
    • Hotspot Vlaggenduin: 10 soorten in beeld https://t.co/jcIxEiKjjI https://t.co/ziBpNBr6Ti over a year ago
    • Hotspot Coepelduynen: 10 soorten in beeld https://t.co/COzYeEpx67 https://t.co/qgCJUMKjwZ over a year ago

    Auteurs

    Auteurs die een verhaal + beeld over een duinthema of over een gebied breed willen verspreiden kunnen contact met de redactie opnemen. Het kan gaan om nieuwe verhalen, maar ook om bestaande artikelen in de vorm van een pdf. De redactie zoekt ook correspondenten: contactpersonen in een bedrijf / instelling of vereniging. Een correspondent kan de redactie van duinenenmensen.nl in contact brengen met een of meer auteurs, of bestaande artikelen aanleveren. Informatie voor auteurs Auteurs van boeken Duinen en mensen en hun bijdrages op deze site

    Duinen en mensen boeken

    Duinen en mensen is een serie boeken over de Nederlandse kust. Cultuur en natuur van het kustlandschap worden gelijkwaardig en veelzijdig beschreven. Met honderden nieuwe kaarten en de laatste stand van wetenschap. Kennemerland (2009), Noordkop en Zwanenwater (2011) en Texel (2013). Bestel
    Deze site is een initiatief van Uitgeverij Natuurmedia, en tot stand gekomen met steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds


    KVK nr.: 37075141 - BTW nr.: NL074839743B01 - Adres: Nieuwendijk 2, 3252 LK Goedereede - Tel: 06 51 79 29 79
    Redactie: Rolf Roos, Nico van der Wel,
    Machiel van Wijngaarden, Danny Zuurbier


    Wilt u deze site steunen? Klik hier.

    Ontwerp en ontwikkeling: toomanywords.nl