Strandreservaat Noordvoort verrijkt met Zeven broeders
Al in 2000 werd er voor het eerst over Strandreservaat Noordvoort (ten zuiden van Zandvoort) gesproken. In verschillende stappen is 20 jaar later een meer dynamische zeereep een feit. Een bijzonder stiltegebied waar volgens de initiatiefnemers de natuur voorrang krijgt. Wat zijn de resultaten?
Duinen moeten kunnen meegroeien met de stijgende zeespiegel. Het zand moet daarvoor vanaf het strand over de duinen kunnen stuiven. Kuilen en kerven in de zeereep, zoals die in Noordvoort zijn aangebracht, fungeren als ‘doorgeefluik’ van zand naar de duinen achter de zeereep, die daardoor hoger worden. Ook is de gedachte dat er zo meer ruimte komt voor planten en dieren die hier in het duin thuishoren. Typische zeereepsoorten zoals zeeraket, blauwe zeedistel, zeewolfsmelk, zeepostelein en duingraslandsoorten als zandviooltjes kunnen zich wellicht weer uitbreiden, en er ontstaat meer leefruimte voor zandhagedissen, blauwvleugelsprinkhanen en kleine parelmoervlinders.
Een stuivende zeereep mogelijk maken in de drukke randstad is een kwestie van lange adem. Na 2000 bleef het lang stil maar in 2009 ondertekenden Waternet, het Hoogheemraadschap van Rijnland, de gemeenten Noordwijk en Zandvoort, Staatsbosbeheer en Rijkswaterstaat een intentieverklaring waarin zij afspraken om samen te werken aan herstel van de natuur- en belevingswaarden van het gebied tussen kilometerpaal 70 en 73.
In 2013 zijn de eerste stuifkuilen in de zeereep gemaakt. Vegetatie werd verwijderd om de verspreiding van stuifzand te bevorderen. De nadruk op lag op gang brengen van verstuiving om weer een natuurlijke, geleidelijke overgang van de zee naar de duinen te krijgen. De natuur laat zich echter niet ophaasten. Anno 2018 bleek uit wetenschappelijk onderzoek dat er nog geen toename van karakteristieke planten van de zeereep zoals zeewinde en zeeraket te zien was. Nu is, zoals de auteurs van het verslag (Ben Kruijsen, Cor ten Haaf en Mark van Til) ook schrijven, de buitenste zeereep soortenarm en zou de lat qua biodiversiteit van de wilde planten niet al te hoog gelegd moeten worden. Auteurs zijn hoopvoller t.a.v. de aan de zeereep gebonden paddenstoelen, zoals het zandtulpje. Landschappelijk wordt de winst ‘groot’ genoemd, ook op korte termijn, met meer stuifkuilen en veranderende vegetaties.
In 2018/19 is het strandreservaat ook daadwerkelijk gerealiseerd door aanleg van houten palenrijen op het strand bij strandpaal 70 tot strandpaal 73 als markering van het stiltegebied gecombineerd met een struinpad op de zeereep. De recreant wordt welkom geheten met drie uitkijkpunten op de zeereep, waarvan de middelste precies op de provinciegrens ligt. Bovendien verschenen er fietsenstallingen met informatieborden bij de paden naar de uitzichtpunten.
In 2020 zijn in de zeereep tussen strandpaal 69 en 70 nieuwe stuifkuilen aangelegd: De 7 Broeders. Het beoogde doel van deze ingrepen is ook hier het herstellen van dynamische processen en een meer natuurlijke zeereep. De zeven nieuwe stuifkuilen zijn anders aangelegd dan tussen strandpaal 70 en 73. Ze zijn dieper uitgegraven en verbonden met het strand. Na ongeveer twee jaar moeten de stuifkuilen goed op gang zijn. We zijn zeer benieuwd naar de resultaten en ook of het strand soortenrijker is geworden met kansen voor vogels en het achterliggende duin rijker qua flora wordt. Het is verstandig geen overspannen verwachtingen te hebben op de korte termijn en ook effecten van recreanten op de nieuwe natuur te volgen.
