![](https://duinenenmensen.nl/wp-content/uploads/2018/09/menu-hotspot-icon.svg"){kind=icon}
Hotspots
De veldgentiaan terug? Voorns plan van start!
Augustus 2022. Met de zgn. spragelmachine van de firma Dick Klok Cultuurtechniek uit Heenvliet wordt de te ruige vegetatie in de Kleine Heveringen in een proefvlak afgeschraapt en geheel afgevoerd. Menno van Lopik van het Zuid-Hollands Landschap houdt toezicht. De activiteit is voorlopig eenmalig.
Eerder in 2022 werd de vegetatie van het binnenduinrandgebied De Kleine Heveringen onderzocht en het bleek nog zeer soortenrijk, maar wel aan de droge en ruige kant. Omdat de veldgentiaan hier vroeger (tot eind jaren ’90) groeide en van heel Voorne is verdwenen (wel nog op Goeree) is een herstelplan uitgevoerd. De graslanden zijn ondanks schapenbeweiding (twee weken kort in november) verruigd (te hoog) en aanvullend beheer is dan gewenst. Er is voorgesteld om twee kommen te spragelen (zie foto) en 1 kom met ruige moeraskruiden licht te plaggen. Ook wordt gepleit voor een hoger waterpeil in de vele omringende sloten van dit voormalige tuindersgebied zodat in het duin de vochtminnende planten mee kunnen profiteren.
Marten Annema inspecteert in juni 2022 het veld dat in aug. 2022 is gesprageld. Het verspreid voorkomen van bijzondere soorten als bevertjes, voorjaarszegge, tormentil, zeer lokaal hondsviooltje en veel tandjesgras toont dat er kansen zijn voor de veldgentiaan in dit laatste restant relatief intact gebleven en gedeeltelijk ontkalkt binnenduingrasland. Wel is er duidelijk sprake van vergrassing mede door de stikstofvervuiling.
Door Marten Annema (oud-beheerder Middel- en Oostduinen) en Rolf Roos werden in juni 2022 op kansrijke plekken vegetatieopnames gemaakt zodat we de komende jaren exact kunnen volgen wat de ingrepen in 3 proefgebieden gaan opleveren.
We werden geadviseerd door oud boswachter Johan Te Grootenhuis die nog precies wist waar ze vroeger stonden. Aan de groene kleur kan je zien dat de kommen onder invloed van het grondwater staan.
Ligging van de drie proefplekken. Op de hoogtekaart kan je aan de omringende sloten goed zien dat het hier flink wordt ontwaterd.
Om de natuur te herstellen moet de beheerder niet alleen de hoeveelheid voedingsstoffen afvoeren en de graslanden openhouden, maar ook de waterstand proberen te verbeteren. Hier is ook een rol voor het Waterschap weggelegd want 2022 was een droog dieptepunt voor het duin en hogere peilen aan de binnenduinrand zijn meer nodig dan ooit.
Vanaf 2022 gaan we geduld oefenen of er nog kiemkrachtig zaad in de bodem aanwezig is en de soort terugkeert. Het Zuid-Hollands Landschap heeft haar verantwoordelijkheid voor de uit haar terrein verdwenen soort nu genomen. Veldgentiaan staat symbool voor zeer soortenrijke duingraslanden met tal van vlinders. Foto: Theo Baas
Met dank aan het Hugo de Vriesfonds die onderzoek en reportages mede mogelijk maakt. En ter afsluiting een dubbelbeeld uit het boek Duinen en mensen Voorne. Informatie of bestellen?
Klik hier voor grote versie in onze collectie dubbele beelden.
