over de site | contact | info auteurs | toegang auteurs
  • Home
  • Nieuws
  • Thema’s
    • Ontstaan van de kust
      • Duinen als zeewering
      • Klimaat en duinen
    • Archeologie
    • Zeedorpen
    • Jacht
    • Duinlandbouw
    • Cartografie
    • Veldnamen
    • Militaire kustverdediging
    • Waterwinning
    • Natuur en landschap
      • Flora en vegetatie
      • Fauna
      • Bos
      • Natuurbeheer
    • Strand
    • Recreatie
    • Beeldende kunst
  • Gebieden
    • Zeeland
    • Zuid-Hollandse eilanden
    • Zuid-Hollandse vasteland
    • Zuid-Kennemerland
      • Amsterdamse Waterleidingduinen
      • Nationaal Park Zuid-Kennemerland
      • Kennemerstrand
    • Noord-Kennemerland
      • Wijk aan Zee
      • Noordhollands Duinreservaat
      • Bergen
      • Schoorlse Duinen
    • Noordkop
      • Camperduin-Petten
      • Zwanenwater
      • Zijpe- en Hazepolder
      • Callantsoog
      • Noordduinen
      • Den Helder
    • Texel
      • Zuidpunt van Texel
      • Duinen bij Den Hoorn
      • Duinen bij De Koog
      • Ten noorden van De Koog
    • Vlieland
    • Terschelling
    • Ameland
    • Schiermonnikoog
    • Rottumerplaat / Rottumeroog
  • Landschapselementen
    • Eendenkooien
    • Landgoederen
    • Wegen en paden
    • Kanalen
    • Stuifdijken
    • Agrarisch
    • Militair
    • Heemtuinen
    • Recreatief
  • Portretten
  • Onderzoek
  • Hotspots
  • Natuurmedia
rss

Artikel

29
MEI
2022

Een heel bijzondere vondst op Voorne: bosgeelster

Duinen en mensen VoorneUitgelicht
Posted By : Rolf Roos
Comments : 0

(door Rolf Roos)

Eind maart 2022 liep ik met eigenaar Taco Verplanke een rondje door het goed onderhouden parkbos van het eeuwenoude landgoed Kooysigt aan de Heveringseweg. De februaristorm had een 170 jaar oude zwarte populier geveld, maar veel andere bijzondere bomen stonden er nog. Ook  een Amerikaanse notenboom, weliswaar op de grond na een storm in 1911, bleek nog steeds vitaal.  Hier heeft de natuur de tijd. In het parkbos worden esdoorns die er uit zaad opslaan verwijderd en zo blijft er een open bosstructuur met veel ruimte voor voorjaarsbloemen, zoals bosanemoon. De eerste wilde hyacinten lieten zich eind maart al zien en de voorjaarszonnebloem maakt zich op voor de bloei.  De eigenaar (sinds ca 2000) bleek geen nieuwe soorten in het landgoed te hebben ingebracht, alles ademde nog de sfeer van de 19e eeuw of eerder. Als plantenliefhebber speur je dan altijd rond. Tussen de dode bladeren stond speenkruid te bloeien, mooi maar ‘gewoon’. Midden op een oud pad dook een ingetogen geelgroen sterretje op die ik vanwege het brede blad op naam bracht als de bosgeelster.  We vonden een 50-tal exemplaren van deze ook landelijk gezien zeer zeldzame (maar toch niet bedreigde) soort die vrijwel alleen op landgoederen voorkomt. Soms gebruik je dan het woord ‘uniek’. Bosgeelster is voor de Zuid-Hollandse en Zeeuwse eilanden onbekend en is nu op en langs een oud bospad gevonden, mogelijk na eeuwen verwildering, want het landhuis is van 1702. Baron Theodoor baron Collot d’Escury woonde hier van 1892 tot 1932 en heeft als bomenkenner veel aanplant voor zijn rekening genomen. En mogelijk ook die zeldzame ‘stinseplant’, want zo heet deze groep van landgoedbolgewasjes.

Entree van particuliere landgoed Kooysigt (zie hiervoor verder: Duinen en mensen Voorne)

Voorpublicatie (1) over ligging Heveringen en landgoederen uit Duinen en mensen Voorne

Een goed houvast voor de ligging van de Heveringen geeft de ‘Generale Caarte’ van Heyman van Dyck uit 1695. De ‘Rockanse’ en de ‘Oost Voornse Heeveringe’, respectievelijk met één en twee huisjes erop, zijn dan samen ongeveer 250 hectare groot. Aan de oostkant van het Oostvoornse deel, tegenover Kooysight, lag de eendenkooi. Rochus Villerius verkreeg in februari 1687 van de Staten van Holland toestemming om deze eendenkooi aan te leggen en op gronden 600m ten oosten legt hij daarna zijn buiten Kooysigt aan. Op de plek van de eendenkooi liggen nu de villawijk de Waranda (correcter zou het woord ‘warande’ zijn) en daaraan grenzend het landgoed Overbosch.  Tegen de Heveringseweg aan ligt ‘de Koepad’ met de 17e-eeuwse landgoederen Kooysight en Kranenhout. Het is de geleidelijke overgang naar polderland. De veldnaam Koepad verwijst naar de route van het vee dat in de zomer in de duinen ging weiden (tot ca 1910). Kooysigt is rijk aan bosanemonen en voorjaarszonnebloemen en in 2022 vonden we hier de zeer zeldzame bosgeelster, tot nu langs de kust alleen bekend van de binnenduinrand  tussen Bergen en Den Haag.

Bosgeelster is geelgroen en slank

Speenkruid is boterbloemgeel, een beetje plomp

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Voorpublicatie (2) over stinsenplanten uit: Duinen en mensen Voorne

Op veel Voorne landgoederen treffen we stinzenplanten: bol- en knolgewassen die ter verfraaiing soms al eeuwen geleden (maar m.n. de laatste  150 jaar) zijn aangevoerd en verwilderd. Vrijwel overal staat veel daslook, terwijl ook hartbladzonnebloem en wilde hyacinten veel te vinden zijn. Maar er zijn accentverschillen in de ondergroei van de landgoedbossen. Op Mildenburg staat bijvoorbeeld ook armbloemige look, op ’t Reigersnest veel winteraconiet. Oude landgoederen als Kranenhout herbergen lenteklokjes, terwijl Kooysigt rijk is aan bosanemonen. Het Overbos aan de overzijde van de Heveringsweg  is weer opvallend rijk aan aronskelken en verovert de sierlijke bolletjeskers dit bos waar esdoorns de overhand proberen te nemen. In de jongere landgoedbossen staan o.a. slanke sleutelbloem (Olaertsduyn) en stengelloze sleutelbloem (De Leyse). Wie veel voorjaarsbloemen wil moet verruiging met bramen en opslag van o.a. esdoorns en hulst inperken.

Slanke sleutelbloem uit Olaertsduyn, Voorne

About the Author

Social Share

    Leave a Reply Reactie annuleren

    *
    *

    Digitale documentatie duinen Voorne

    Overzichtskaart hotspots: wandelingen met bijzondere planten

    hotspots duinen wandeling Bezoek hotspots bloeiende duinen

    Boeken

    Duinen en mensen Voorne

    Aan rijkdom is op Voorne geen gebrek.
    42,50

    Bestel

    Bloeiende duinen

    'Een ‘must-have’ voor planten- en duinliefhebbers.’ (Bionieuws)
    van 29,50 naar 19,50

    Bestel

    Het vroon ontrafeld

    40 jaar waterwinning en natuurherstel in de Middel-en Oostduinen op Goeree

    Bestel

    Duinen en mensen Noordkop & Zwanenwater

    De slankste kuststrook van ons land. Waar duin en dijk vervloeien. Slechts 17,50.

    Bestel

    Duinen en mensen Texel

    De Texelse duinen en kwelders zijn van een betoverende schoonheid. Slechts 9,50

    Bestel

    Niet zonder elkaar

    Beste natuurboek van 2015 en zeer actueel
    nu 9,50 ook als pdf

    Bestel

    Het achterboek: online achtergronden bij Bloeiende duinen

    Aanmelden nieuwsbrief



    Doorzoek alle artikelen

    • https://t.co/GM1sBmaJ1J 15 days ago
    • Duinen en Mensen Voorne De boekpresentatie is op 8 april vanaf 14.30 uur in Cultureel Centrum De Man, Burgemeester… https://t.co/sxtGd4x3m8 15 days ago
    • De hoogste tijd om een nieuwe kustlijn te bouwen https://t.co/SMbSKy4Jx0 via @nrc De droom van baggeraars of definitieve breuk met natuur? over a year ago
    • Veelzijdig, veelkleurig en onrustig https://t.co/4H0zxs6X6c https://t.co/z8LOuHxS6x over a year ago
    • Veelzijdig, veelkleurig en onrustig https://t.co/4H0zxs6X6c https://t.co/MKj2wPyoUe over a year ago
    • Hotspot Kennemerstrand: 10 soorten in beeld (concept) https://t.co/vjq1KnLt93 over a year ago
    • Hotspot Kennemerstrand: 10 soorten in beeld (concept) https://t.co/vjq1KntRKt over a year ago
    • Kwade Hoek, Goeree: 15 soorten in beeld https://t.co/oBnhgJzfpA https://t.co/NHMol9ZqCv over a year ago
    • Kwade Hoek, Goeree: 15 soorten in beeld https://t.co/oBnhgJzfpA https://t.co/GJfzDwligz over a year ago
    • Hotspot Hoek van Holland: nieuwe vallei en groene strand https://t.co/665qaA6IE7 https://t.co/7i5BcbHm7I over a year ago
    • Het verborgen duin https://t.co/N1tYABTHO7 https://t.co/ixXaeJCBIS over a year ago
    • Hotspot Meijendel: 10 soorten in beeld https://t.co/6rgAidjCQu https://t.co/OIhH95kvbP over a year ago
    • Hotspot Meijendel: 10 soorten in beeld https://t.co/6rgAidjCQu https://t.co/G8iQPhjqv3 over a year ago
    • Veldonderzoek naar effecten opspuiten zand https://t.co/bLkwZkPmuI over a year ago
    • Hotspot Vuurbaakduin: 10 soorten in beeld https://t.co/itaSWqGOtM over a year ago
    • Nieuwe Hondsbossche duinen…hoe gaat het met de natuur? https://t.co/nljpWc1rWl https://t.co/5nEG3Jxlgo over a year ago
    • Nieuwe Hondsbossche duinen…hoe gaat het met de natuur? https://t.co/nljpWc1rWl https://t.co/GabP5KkEMJ over a year ago
    • Hotspot Nieuwe Hondsbossche duinen en de oude dijk, 10 soorten in beeld https://t.co/iwibrYD3BW https://t.co/uxlVMSBgMf over a year ago
    • Hotspot Nieuwe Hondsbossche duinen en de oude dijk, 10 soorten in beeld https://t.co/iwibrYD3BW https://t.co/tvLtuZtPWD over a year ago
    • Hotspot Vlaggenduin: 10 soorten in beeld https://t.co/jcIxEiKjjI https://t.co/9PatwTug0r over a year ago

    Auteurs

    Auteurs die een verhaal + beeld over een duinthema of over een gebied breed willen verspreiden kunnen contact met de redactie opnemen. Het kan gaan om nieuwe verhalen, maar ook om bestaande artikelen in de vorm van een pdf. De redactie zoekt ook correspondenten: contactpersonen in een bedrijf / instelling of vereniging. Een correspondent kan de redactie van duinenenmensen.nl in contact brengen met een of meer auteurs, of bestaande artikelen aanleveren. Informatie voor auteurs Auteurs van boeken Duinen en mensen en hun bijdrages op deze site

    Duinen en mensen boeken

    Duinen en mensen is een serie boeken over de Nederlandse kust. Cultuur en natuur van het kustlandschap worden gelijkwaardig en veelzijdig beschreven. Met honderden nieuwe kaarten en de laatste stand van wetenschap. Kennemerland (2009), Noordkop en Zwanenwater (2011) en Texel (2013). Bestel
    Deze site is een initiatief van Uitgeverij Natuurmedia, en tot stand gekomen met steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds


    KVK nr.: 37075141 - BTW nr.: NL074839743B01 - Adres: Nieuwendijk 2, 3252 LK Goedereede - Tel: 06 51 79 29 79
    Redactie: Rolf Roos, Nico van der Wel,
    Machiel van Wijngaarden, Danny Zuurbier


    Wilt u deze site steunen? Klik hier.

    Ontwerp en ontwikkeling: toomanywords.nl