Steenanjer
Rolf Roos
Steenanjer
Dianthus deltoides L.
Caryophyllaceae/Anjerfamilie
Nederlandse Rode Lijst: Kwetsbaar
Wilde exemplaren van Dianthus deltoides hebben relatief lang gesteelde, felrode bloemen met een donkere ring en een dicht behaarde stengel. Deze overblijvende anjersoort is al vroeg in cultuur gebracht, en gebruikt in tuinen en op buitenplaatsen. Er zijn diverse cultivars van deze soort die tot in de herfst kunnen bloeien, soms verwilderen deze weer.
Ecologie en leefgebied
De naam ‘steenanjer‘ slaat op de steenrode kleur van de bloemen en niet op hun standplaats. Een andere, oude naam (Zwolse anjer) verwijst vrij goed naar het leefgebied van deze anjer. De anjer groeit onder andere op zandige gronden langs de Overijsselse Vecht en de Dinkel. In de zomer lokaal ook heel rijkelijk bloeiend in de duinen, bijvoorbeeld langs het Visserspad bij Zandvoort en in de Voornse duinen nabij het bezoekerscentrum Tenellaplas. Allemaal vrij schrale en zeer zonnige plekken, die hooguit matig voedselrijk zijn, licht ontkalkt en droog, d.w.z. niet door grondwater gevoed.
Bedreiging
Alle vormen van intensivering van graslandgebruik met mest of vee zijn funest voor de steenanjer, evenals overigens verruiging. Heel laat maaien (na de bloei) helpt populaties vooruit. In Kennemerland lijkt de steenanjer recent toe te nemen. De steenanjer is wettelijk beschermd en mag niet geplukt, laat staan uitgestoken worden.
Plantenportret geschreven voor expositie Beschermde Planten van Nederlandse Botanische Tuinen.
Info over 1 tentoonsteling in 24 tuinen tegelijk: link.
Pingback: Duinen en mensen » 10 Rode Lijst bloemen uit de duinen in expo botanische tuinen